VNG magazine september 2025 - Flipbook - Page 15
Weerbaarheid
e sirene
g
a
sd
Al de sirene
De lessen van 42
maanden oorlog
Sirenes. Evacuaties. Stroomuitval. Het kan gebeuren,
óók in Nederland. Als we willen weten hoe we ons als
gemeenten moeten voorbereiden op een grootschalige
crisis – of die nu wordt veroorzaakt door oorlog,
natuurgeweld of een andere ontwrichtende ramp –
kunnen we maar beter naar Oekraïne kijken.
Tekst: Tim Niemantsverdriet Beeld: archief Pereshchepyne
‘S
Yaroslav Tsvirkun
‘Stel je voor’, zegt Yaroslav Tsvirkun. De burgemeester
van Pereshchepyne schetst het beeld van een
woest en afgelegen eiland. Een eiland zonder
elektriciteit, zonder eten, zonder gas. ‘Stel je voor
dat je daar aanspoelt, met je gezin en enkele andere
families. Zó voelde de start van de oorlog voor veel
mensen in Oekraïne. Winkels waren leeg of gesloten.
Tankstations hadden geen benzine. Op verschillende plekken waar gevochten werd, was er in het
begin bijna niets. ’En er waren veel mensen om dat
beetje mee te delen. Het aantal oorspronkelijke
inwoners dat naar het westen vluchtte, haalde het
niet bij de stroom aan vluchtelingen uit het oosten.
Mensen die onderdak nodig hadden, eten en drinken, geestelijke en lichamelijke zorg. ‘We werden
verrast door alles wat er op ons af
kwam. Het duurde ongeveer een
week, denk ik, voordat we grip
op de situatie kregen. Daarom is
het zo belangrijk om een roadmap te hebben.’
Het is ook nogal een overgang voor een regio waar
het leven jarenlang weinig uitschieters kende.
Pereshchepyne ligt in het
oostelijke kwart van
Oekraïne, in de oblast Dnjepropetrovsk, zo’n zeventig kilometer boven de hoofdstad van de oblast,
Dnipro. Een gebied dat wordt gedomineerd door
landbouw: eindeloze landerijen verbinden één stad,
zeventien dorpen en drie nederzettingen ― samen
goed voor zo’n 21.000 inwoners (vóór de oorlog).
In de kinderschoenen
Tsvirkun is hun eerste burgemeester. Het lokale
bestuur in Oekraïne staat na decennia van centralisatie onder het Sovjet-regime namelijk nog in de
kinderschoenen. Grootschalige hervormingen, in
2014, gaven meer macht en middelen aan de
regio’s. De volwaardige gemeenten zoals het
land die nu kent, bestaan pas sinds 2020. Toch
concludeerde de Organisatie voor Economische
Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) eind 2022
dat die jonge Oekraïense gemeenten een sleutelrol
spelen en speelden bij het beschermen en wederopbouwen van hun land.
Nedryhailiv
Kyiv
Pereshchepyne
19
8-
-0
25
20
-19
08
e
ini ie 2025
l
t
n n
Fro ontli
r
F
SEPTEMBER 2025 | 15